سَـــبیل

سَـــبیل؛ راهی است برای به اشتراک گذاشتن دغدغه ها و پرسشهای فکری، مذهبی، سیاسی و فرهنگی بنده، محمد دهداری.


مدیریت انقلابی؛ لازمه تحول در علوم انسانی

محمد دهداری، پنجشنبه، ۱۴ آبان ۱۳۸۸، ۰۲:۱۴ ق.ظ، ۲۱ نظر

مدیریت انسانی

قبل نوشت:
برخی یادداشت های بنده در باب علوم انسانی:

١. علوم انسانی بومی یا علوم انسانی اسلامی!
٢. مدیریت انقلابی؛ لازمه تحول در علوم انسانی
٣. رجحان علوم انسانی اسلامی؛ علمی یا ایدئولوژیک!
۴. چرا استادها خارج می زنند؟!؛ کنکاشی پیرامون چرایی نابهنجاری‌های سیاسی و اعتقادی اساتید علوم انسانی


نوشتار:

«در بین این مجموعه‌‌‌‌‌‌‌‌‌ى عظیم دانشجوئى کشور که حدود سه میلیون و نیم مثلاً دانشجوى دولتى و آزاد و پیام نور و بقیه‌‌‌‌‌‌‌‌‌ دانشگاه‌‌‌‌‌‌‌‌‌هاى کشور داریم، حدود دو میلیون اینها دانشجویان علوم انسانى‌‌‌‌‌‌‌‌‌اند! این به یک صورت، انسان را نگران می کند. ما در زمینه‌‌‌‌‌‌‌‌‌ى علوم انسانى، کار بومى، تحقیقات اسلامى چقدر داریم؟ کتاب آماده در زمینه‌‌‌‌‌‌‌‌‌هاى علوم انسانى مگر چقدر داریم؟ استاد مبرزى که معتقد به جهان‌‌‌‌‌‌‌‌‌بینى اسلامى باشد و بخواهد جامعه‌‌‌‌‌‌‌‌‌شناسى یا روانشناسى یا مدیریت یا غیره درس بدهد، مگر چقدر داریم، که این همه دانشجو براى این رشته‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها میگیریم؟ این نگران کننده است! ...  خوب، این علوم انسانى را ترجمه کنیم، آنچه را که غربى‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها گفتند و نوشتند، عیناً ما همان را بیاوریم به جوان خودمان تعلیم بدهیم، در واقع شکاکیت و تردید و بى‌‌‌‌‌‌‌‌‌اعتقادى به مبانى الهى و اسلامى و ارزشهاى خودمان را در قالب هاى درسى به جوان ها منتقل کنیم؛ این چیز خیلى مطلوبى نیست. این از جمله‌‌‌‌‌‌‌‌‌ى چیزهائى است که بایستى مورد توجه قرار بگیرد؛ هم در مجموعه‌‌‌‌‌‌‌‌‌هاى دولتى مثل وزارت علوم، هم در شوراى عالى انقلاب فرهنگى، هم در هر مرکز تصمیم‌‌‌‌‌‌‌‌‌گیرى که در اینجا وجود دارد؛ اعم از خود دانشگاه‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها و بیرون دانشگاه‌‌‌‌‌‌‌‌ها.»1

متأسفانه تا کنون به هشدارهای مقام معظم رهبری در خصوص ضرورت تحول در علوم انسانی آنچنان که بایسته است توجه نشده تا تحول ضروری مذکور عملی گردد. حتی در عرصه نظر نیز معمولاً نظریه پردازان ما چنان محتاطانه و حداقلی به این مسئله پرداخته اند که بسیار بعید به نظر می رسد نظرات ایشان برای تغییر و تحول مورد نیاز در علوم انسانی منشاء اثری گردد.

کافی است نگاهی گذرا به آنچه این روزها در این زمینه از رسانه ملی نمایش داده می شود و یا در سایت ها، روزنامه ها و مجلات نوشته می شود بیاندازید. کارشناسان و نویسندگان این برنامه ها و نوشته ها گویی به جای اینکه به فکر درمان بیمار در حال احتضار علوم انسانی باشند، در این اندیشه اند که اگر هم قرار است برای نجات وی کاری صورت گیرد چگونه  آنرا تخفیف و تقلیل دهند! نمونه ای از این نگاه حداقلی را می توان در تنزل محل بحث اصلی مسئله بازنگری در علوم انسانی از «اسلامی سازی» به «بومی سازی» مشاهده نمود(که در بخش قبلی به آن پرداخته شد). نمونه دیگر که قصد پرداختن به آن را داریم مسئله انکار لزوم مدیریت علوم انسانی برای دستیابی به وضعیت مطلوب است. موضوعی که معمولاً توسط همین کارشناسان و نظریه پردازانِ حتی بعضاً متدین و مذهبی، به شدت از آن پرهیز داده می شود. البته برخی از این آقایان نیز ضرورت مدیریت در این عرصه را به طور کلی انکار نمی کنند ولی آن را در برنامه هایی شدیداً حداقلی، مطلقاً غیر دستوری، خنثی و در نهایت بی نتیجه محدود می نمایند. چنانکه به شدت از بکار بردن لفظ انقلاب برای تحولی که مورد نیاز این حوزه است انذار می دهند و غالباً این تئوری را مطرح می نمایند که علوم انسانی باید در فرآیندی طبیعی و طی یک پروسه به سمت و سوی مطلوب سوق یابد و در این حوزه ابداً نمی توان کار فرمایشی و دستوری انجام داد که البته آن سمت و سوی مطلوب را هم خود قبلاً «بومی شدن» یا «به روز شدن» و مانند آن معین نموده اند. آنچه غالباً به عنوان توجیه اینگونه نظرات مطرح می شود نیز اجتناب از هرگونه برخورد حذفی و سلبی با علوم انسانی غربی و عالمان غرب گراست.

در پاسخ این قبیل سخنان باید گفت اولاً مدت هاست دوران برخوردهای حذفی و سلبی افراطی در جامعه ما گذشته است. همچنین مدیریت حاکمیتی فضای علوم انسانی به هیچ وجه تنافری با آزادی بیان، عقیده، قلم و ... ندارد. چرا که این موضوع فقط و فقط مربوط به نظام آموزشی کشور می باشد که منطقاً نیز می بایست قلمرو إعمال مدیریت حاکمیت باشد و خارج از حیطه کلاس های درسی دانشگاه ها هر کس و با هر گرایش فکری می تواند به تفکر، تحصیل، تدریس، نقد و نگارش منویات خود بپردازد. حتی سر کلاس ها هم دانشجویان می بایست آزادانه تفکرات خود را ابراز نمایند و با اساتید و دیگران راجع به موضوعات علمی چالش نمایند ولی اساتید و منابع درسی دانشگاه هایی که با هزینه بیت المال حکومت اسلامی اداره می شوند حق ندارند در مقام آموزش و تدریس، ارزش های اسلامی و انقلابی جامعه را خدشه دار نمایند و مبانی اعتقادی دانشجویان مبتدی را منحرف کنند.

ثانیاً تحول در علوم انسانی بدون اعمال مدیریت و یا با تخطئه مطلق هر گونه برخورد سلبی نیز عملاً امکان پذیر نخواهد بود. آن هم در این اوضاع بحرانی فعلی که احیای علوم انسانی ما به واقع نیازمند جراحی های جدی است. اتفاقاً اصلاح این وضعیت با تصمیمات خنثای فعلی مدیران علمی و آموزشی کشور تا ابد نیز امکان پذیر نخواهد بود و مطمئناً نیازمند یک الگوی مدیریتی جهت مند و اتفاقاً انقلابی از جانب حاکمیت است.

ثالثاً برخلاف آنچه در برخی رسانه ها تبلیغ می شود نباید به موضوع مدیریت علوم انسانی با دیدی افراطی و تفریطی نگریست. لزوم مدیریت حاکمیتی علوم انسانی به هیچ وجه بدان معنا نیست که تحول در علوم مذکور می تواند طی یک پروژه دفعی، سخت و افراطی رخ دهد. بلکه مقصود، هدایت حاکمیتی علوم انسانی برای جهت دهی صحیح علوم مذکور حداقل در حیطه عملکرد نظام آموزشی می باشد. اتفاقاً هدایت مذکور نیازمند برنامه ریزی های بسیار دقیق نرم افزاری بوده و می بایست با حداکثر تمهیدات ممکن جهت کاستن از هزینه های تغییرات احتمالی به انجام رسد. تغییراتی که به هیچ عنوان نمی توانند از جنس کون و فسادی دفعی باشند بلکه می بایست به شکل حرکتی تدریجی و دارای زمانبندی ولی تحت مدیریتی هدفمند صورت گیرند. همچنین مدیریت انقلابی به معنی تندروی، بی تدبیری، بی منطقی و رفتار مطلقاً سلبی که برخی مغرضانه از آن انتزاع می نمایند نیز نمی باشد بلکه بدان معناست که درکنار تدبیر، برنامه ریزی ایجابی و شاید هم مصلحت اندیشی، بایستی شور همراه با شعور انقلابی نیز وجود داشته باشد تا با غلبه بر موانعی که در مسیر تحول علوم انسانی کم هم نیستند، از اتلاف بیشتر فرصت ها جلوگیری به عمل آورده و آنجا که به واقع نیاز است امر به دخالت دستوری و حتی برخورد بعضاً سلبی نیز نماید.

در این میان برخی صاحب نظران نیز هستند که محافظه کارانه مدیریت علوم انسانی را در اموری مانند «طرح صحیح مسائل علمی برای جهت دهی به تولید علوم انسانی»، «تخصیص بودجه و امکانات و برنامه ریزی جدی برای تحقیق و پژوهش در این حوزه»، «برگزاری جشنواره هایی از قبیل جشنواره فارابی»، «تأسیس بنیاد ها و مراکز علمی جهت تحقیقات متمرکز و موضوعی»،  «کرسی های آزاداندیشی و نظریه پردازی» و ... محدود می دانند. هرچند این امور برای شکل دهی تحول مورد نظر در زمینه علوم انسانی ضروری می باشند ولی باید توجه داشت بدون دخالت مستقیم نظام آموزشی کشور در دانشگاه ها نمی توان انتظار تحولی اساسی در این حوزه را داشت. چرا که دانشگاه ها به واقع سرچشمه های علمی هر جامعه ای هستند و تا سرچشمه اصلاح نشود تلاشهای مقطعیِ دیگر جهت برطرف کردن آلودگی ها و نا بهنجاری های علمی کشور بی نتیجه خواهد ماند. از سوی دیگر اوضاع فعلی دانشگاه های ما در زمینه علوم انسانی به هیچ وجه به گونه ای نیست که به طور غیر مستقیم،  پروسه وار یا خودبه خودی قابل اصلاح باشد و ضرورتاً نیازمند دخالت مستقیم دستگاه آموزش عالی کشور و مدیریت حتی بعضاً سلبی برخی نا به سامانی هاست.

اصولاً این تصورات نادرست در خصوص موضوع مدیریت علوم انسانی ناشی از ذهنیتی سیاه و سفید نسبت به تحول در علوم انسانی بوده که تحول مذکور را به برخوردهای افراطی یا انفعالی تفریطی  تقسیم نموده است. لیکن اگر به دیده متعهدانه و منطقی به وضعیت فعلی دانشگاه هایمان بنگریم بدون شک به لزوم مدیریت فضای علوم انسانی دانشگاهی حکم خواهیم کرد.

هم اکنون در دانشگاه های ما منابع درسی علوم انسانی عموماً ترجمه هایی بدور از خلاقیتند از اندیشه ها و نظریاتی که هیچ سنخیتی با اسلام – نه تنها به منزله چارچوب اعتقادی ما مسلماًنان بلکه به مثابه نظام معرفت شناختی، هستی شناختی، انسان شناختی و ... ما – ندارند. حتی کار به جایی رسیده که دیگر برای دروس و علومی که موضوعشان مشخصاً اسلام و مباحث مرتبط با اسلام است نیز منابعی با گرایشات غربی به دانشجویان معرفی می گردد و در کمال تأسف همین علوم، اندیشه ها و اعتقادات غیر و حتی ضد دینی در دانشگاه هایی که با پول بیت المال تغذیه می شوند به خورد دانشجویان مبتدی و بی دفاع ما داده می شوند. آن هم بدون اینکه دانشجو حق انتخابی داشته باشد. به این کمدی تراژیک این را هم اضافه کنید که متأسفانه بیشتر اساتید هیئت های علمی رشته های انسانی ما نیز تفکراتی غرب گرا دارند و بسیار پیش می آید که با همه ادعای آزادی بیانشان برای دانشجویانی که از نظر فکری با آنها زاویه داشته باشند خصوصاً در آزمون دکترا مشکل تراشی می کنند و به سختی اجازه می دهند چنین دانشجویانی به عضویت هیئات علمی در آیند. البته در بسیاری از موارد هم اینگونه دانشجویان قبل از اینکه کار به مسائل و مصائب اینچنینی برسد خود استحاله شده اند و همرنگ جماعت و ... که سرگذشت تعداد زیادی از اصلاحاتچی های افراطی و در رأس همه آنها حجاریان شاهد این مدعاست.

این مسائل موجب شده تا جریان علمی دانشگاه های ما به دوری باطل دچار گردد. به نحوی که از سویی اکثر دانشجو ها غرب گرا بار می آیند و از سوی دیگر جلوی رشد و پیشرفت افرادی که با این تفکرات مخالفند نیز گرفته می شود. نتیجه اینکه اساتید آینده هیئات علمی دانشگاه ها هم از همین طیف فکری خواهند بود و به تبع؛ کتاب ها به همین شکل کنونی و دانشجویان آینده نیز پای درس همین اساتید خواهند نشست و از همین کتب تغذیه فکری خواهند شد و این دور باطل همچنان ادامه خواهد داشت چنانکه سالهاست داشته است. خروجی این وضعیت؛ انبوه اساتید، نظریه پردازان، محققان و دانشجویان غرب باور از یک سو و خروار خروار کتب، تحقیقات، پژوهش ها و پایان نامه های غرب محور از سوی دیگر است. در نتیجه این اوضاع؛ تولید علم اسلامی بومی به مثابه اولین و اصلی ترین گام ایجابی در راه تحول علوم انسانی، همواره با دو مانع بسیار بزرگ روبرو بوده است. آن دو مانع فقر شدید جامعه علمی ما در دو حوزه محققین و منابع تحقیق علوم انسانی می باشد. محققینی که به ضرورت این تحول و آن تولید علم معتقد باشند و منابع تحقیقی که در این راستا و در مقاطع علمی مختلف به عنوان مآخذ درجه اول قابل استفاده باشند. این در حالی است که حتی اگر کسی هم بخواهد در این وانفسای علمی خلاف جریان موجود حرکت کند در محافل علمی دانشگاهی و غیر دانشگاهی به حاشیه رانده می شود و مهجور می گردد.

اینگونه است که حتی ایجابی ترین بعد مدیریت در حوزه علوم انسانی که همانا تولید علم می باشد نیز در حال حاضر به مشکلاتی گره خورده که بدون دخالت مستقیم و سلبی حاکمیت برطرف نمی گردند. بنا بر این نظام علمی کشور ناگزیر است برای غلبه بر دور باطل موجود و شروع یک نهضت تولید علم، جهت تحولی اساسی در علوم انسانی، حداقل در این دو حوزه ی «سر فصل های درسی» و «اساتید» در دانشگاه ها با مدیریتی حاکمیتی، سازو کارهای غلط فعلی را اصلاح نماید. البته این حداقل کاری است که می بایست در کوتاه مدت انجام گیرد لیکن در میان و بلند مدت کلیت ساختار علمی و آموزشی باید تغییرات بنیادین یابد. چرا که این ساختار برای محتوای فعلی و بر اساس آن شکل یافته و اگر قرار بر اصلاحات اساسی در حوزه علوم انسانی باشد می بایست تغییر یابد که کلٌ یعمل علی شاکلته.2

البته در حال حاضر نیز سیاست های کلی برای عملی شدن مدیریت حاکمیتی در حوزه علوم انسانی توسط مجامع تصمیم گیرنده تصویب و ابلاغ گردیده است. به عنوان مثال می توان به سیاست های کلی برنامه پنجم توسعه اشاره نمود که در بخشی از این سند بالادستی اینگونه آمده است: «تحول و ارتقاء علوم انسانى با: تقویت جایگاه و منزلت این علوم، جذب افراد مستعد و با انگیزه، اصلاح و بازنگرى در متون و برنامه‌ها و روش‌هاى آموزشى، ارتقاء کمى و کیفى مراکز و فعالیتهاى پژوهشى و ترویج نظریه‌پردازى، نقد و آزاداندیشی.»3 لیکن متأسفانه مانند بسیاری دیگر از سیاست های کلان و البته حیاتی نظام، این سیاست ها نیز عملی نشده اند. پس اگر فرضاً سیاست های مورد نیاز جهت تحولی مطلوب در علوم انسانی به تأیید و تصویب مراکز و گلوگاه های تصمیم ساز یا تصمیم گیر نظام آموزشی و علمی کشور نیز برسد ولی فقط در متون اسنادی بالا دستی مانند نقشه جامع علمی کشور یا برنامه های پنج ساله توسعه محدود بماند و اجرایی نشود فایده ای به حال علوم انسانی دانشگاهی ما نخواهد داشت. لذا می بایست هم این عزم در دست اندر کاران امر از جمله وزارت علوم و شورای عالی انقلاب فرهنگی شکل گیرد که سیاست های مقتضی آن را با دیدی کارشناسانه و نه محافظه کارانه اتخاذ و تصویب نمایند و هم تصمیمات مذکور عملیاتی شده و به منصه ظهور درآید. که این دو امر نیز به نوبه خود بدون اعتقاد عمیق مسؤلان ذی ربط به ضرورت تحول در علوم انسانی و بصیرت علمی ایشان مقدور نخواهد بود.

پی نوشت:

1. بیانات مقام معظم رهبری در دیدار اساتید دانشگاه‌ها، 8/6/1388.

2. قرآن کریم. سورة الاسراء. آیه 84.

3. «سیاست هاى کلى برنامه پنـجم توسعه اقتصادى، اجتماعى و فرهنگی جمهورى اسلامى ایران» ابلاغی توسط مقام معظم رهبری مورخ 21/10/1387.

نظرات (۲۱)

سلامون علیکم حاجی. احوال شریف. رقتی قم یا نه؟
در رابطه با مطلبت چند تا نکته به ذهنم رسید.
1- به نظرم مطلبت رو از این زاویه می نوشتی که بومی سازی چه چیزی؟ علوم انسانی با مبنای غربی یا علوم انسانی با مبنای اسلامی؟ بهتر بود  به این دلیل که مسئله اول ما اینه که چه چیزی رو می خوایم بومی بکنیم و خود بومی سازی در مرحله دوم اهمیته. و البته در مورد بومی سازی هم باید دقت کرد که جایگاه دین حفظ بشه و بومی سازی فقط وقتی به درد جامعه می خوره که در چارچوب دین باشه.
پاسخ:
سام رضانه نشد برمدر مورد مطلب من همین چیزی که تو توی ذهنته رو نوشتم ولی مبنایی تراز دیدگاه اسلامی اون بومی سازی که این آقایون می گن اصلا بی معنیه ,
جایی تو مطلبت اشاره کردی به این که «علوم انسانی در غرب همچنان تحت تاثیر موج جهانی شدن در حال بیشتر همگن شدن است.» نکته بسیار خوبی رو اشاره کردی اما نباید از نظر غافل داشت تمدن غرب این قابلیت رو داره که فرهنگ های بومی رو از درون پوک کنه و فقط پوسته ای بدون معنا ازشون باقی بگذاره. که این مسئله به نظرم بر می گرده به دو چیز. یکی ذات نهیلیست و معنا گریز غرب و یکی توجهی که به مسائل مادی و خصوصا اقتصادی جوامع بشری داره شاهد مثال مساجد ترکیه که همه ساله توریست های خارجی با اون وضع رو به خودشون می بینن و یکی دیگه هم تو رمان بی وتن صحنه عزاداری پاکستانی ها برای اما حسین, البته اگه یادت باشه. یه عزاداری کاملا بی بو و بخار.
اما در رابطه با مدیریت انقلابی در دانشگاه ها. بات مخالفم. به نظرم اصلا نباید از دانشگاه انتظار این انقلاب ها رو داشت. دانشگاه یه سیستم کاملا غربیه که به مرور در جهت تامین نیازهای زندگی غربی تکامل یافته. برای مطالعه بیشتر در این زمینه پیشنهاد می کنم کتاب ارزشمند « توسعه و مبانی تمدن غرب » نوشته شهید آوینی  رو بخونی.
پاسخ:
بابا تو هم که همون اشتباهی رو مرتکب شدی که برخی کارشناسان در مورد لفظ انقلاب ازشون سر زده!من منظورم رو از مدیریت انقلابی کامل تشریح کردمبه نظر من نه فقط درباره علوم انسانی بلکه توی هر زمینه ای اگه قرار مدیریت صحیحی انجام بگیره باید بر اساس این الگو باشه ,
اما چه باید کرد؟ به نظرم یقه کسی که اول از همه در مسئله علوم انسانی گیره حوزه علمیه است و تعجب می کنم چه طور هیچ حرفی ازش نزدی. به نظرم اگر قراره دانشگاه در زمینه علوم انسانی تکونی بخوره تنها جایی که می تونه این کار رو انجام بده و صلاحیتش رو داره حوزه علمیه است که متاسفانه شاید بشه گفت یه مقدار هنوز اهمیت مسئله و زمانه ای رو که توش هستیم رو درک نکرده. حوزه علمیه است که باید مواد درسی قابل استفاده در دانشگاه ها رو تولید کنه و اصلا چرا مواد درسی؟ حوزه علمیه باید نظریه پردازی های حکومتی در زمینه علوم انسانی مثل جامعه شناسی و روان شناسی و ... داشته باشه.
پاسخ:
باز شما مطلب رو نگرفتی!ببین محل بحث نحوه مدیریت وضع فعلی هست و نه محتوای اونچه باید به سمتش حرکت کردتو خودت می دونی که م تو این زمینه باهات موافقم ولی اینجا جای طرحش نبودامن تو این یادداشت فقط وضع موجود رو بررسی کردم و گفتم به این دلایل ما به مدیریت دستوری و سلبی هم احتیاج داریمحرف من یه بحث شکلیه و نظر تو یه مبحث محتواییبله در مقام تولید علم مورد نیاز حوزه باید بیاد جلو ولی آیا حوزه این معزلاتی که من اشاره کردم رو هم می تونه حل کنه؟ممنون از نظراتت ,
البته سو تفاهم نشه من هم موافقم که یه عده افراد گلوگاه ها رو تو دانشگاه گرفتن و نمی ذارن غیر همفکراشون از این گلوگاه ها رد بشن و صد البته که باید برای این مشکلات یه فکری بشه. اما باز هم می گم حرکت اصلی در زمینه علوم انسانی به عهده حوزه علمیه است و نه هیچ کس دیگه.
خب حسابی سرت رو درد آوردم. راستی نگفتی قم رفتی یا نه آخر؟
سلام
 آیا مایلید که با وب لاگ من مبادله لینک کنید؟
یک کامنت در بلاگ من بگذارید و عنوانی که مایلید را به من بگوئید  تا با آن عنوان لینکتان کنم.

لینک من: http://memoirsofsherlockholmes.persianblog.ir
عنوان لینک: شرلوک هلمز

متشکرم
  • ابوذر انقلاب
  • انسان بیش از زندگی است ، آنجا که هستی پایان می یابد او ادامه می یابد.
    سلام - من شاگرد کوچکی در مکتب استادم که تازه متولد شدم در عرصه ی سخن معلم .
    وبلاگ بسیار زیبایی بود . خوشحال می شوم به من هم سر بزنید و با من تبادل لینک کنید .
    سالروز تولد استاد بر شما مبارک
    سلام
    اخوی ی+ک سری به ما بزن
    محمد جواد در باب آن مطلب که میدانی !
    منظور از جنگ فقر و غنا ، اشاره است به جنگ دوم که بعد از قطعنامه 598 شروع شده

    در ضمن لینک هم هستی برادر .
    سلام به همه بچه ها....
    امشب یه چیز خیلی خیلی جالب پیدا کردم ، گفتم معرفیش کنم بهتون تا هر کی دوست داشت ازش استفاده کنه. کی

    دنبال پذیرش بورس تحصیلی برای تحصیل تو کشورهای خارجه؟؟؟ من یه چیزی پیدا کردم توپ محشر که همه

    شرایط پذیرش و راهکارهای استفاده از بورس توش بود، مثلا: شرایط و ملزومات اخذ پذیرش و بورس تحصیلی در

    هر کشور (آمریکا،کانادا،سوئد،مالزی،هند و..)  یا چگونه نظر اساتید را به خودمان جلب کنیم و از آنها بورس

    تحصیلی بگیریم؟ و یا هزینه های زندگی دانشجویی در هر کشور و کلی چیز دیگه که من همش یادم نمونده لینکشو

    براتون می ذارم تو قسمت آدرس وب خودتون برید ببینید ولی خدایی این آخرشه.
  • یه بنده خدا
  • ســـلام مــن بــه مـحـرم، مـحـرم گــــل زهــرا

                                               بـه لطـمه‌هـای ملائـک بـه مــاتـم گــل زهـرا

    سـلام مـن بـه مـحـرم بـه تشنـگی عـجـیـبـش

                                               بـه بـوی سیـب زمـینِ غـم و حـسین غریـبش

    سلام من بـه محـرم بـه غصـه و غــم مـهـدی

                                               به چشم کاسه ی خون و به شال ماتم مـهـدی

  • کارگروه مرکز
  • بنام خدا
    در راستای فرمایشات مقام معظم رهبری مبنی بر راه اندازی کرسی های آزاد اندیشی و نظریه پردازی به صحنه آمده ایم. با لینک کردن و ارتباط با ما، ما را در این امر خطیر یاری فرمایید.hamandishi.net
    hamandishi.blogfa.com
    سلام
    شرمنده ام که باز بدون خواندن مطلبت برات کامنت میذارم عزیزم
    دیشب یادت کردم
    همین!
    سلام برادر
    مواظب باشیم معاویه فرار نکند.
    در این آدرس
    http://www.mohammadi-a.blogfa.com/
    یا علی
  • رسول نمازی
  • محمد جواد عزیز
    دوست قدیمی چی شده دوباره با من مسکین سر شاخ شدی از شوخی بگذریم دوست عزیز من کامنتهای شما رو بعیده  پاک کرده باشم اصلا انتقادم به شما این بوده که چرا کامنتهای من رو پاک کردی!!! بعد هم من مسئول حرفهای کسی نیستم. در متن خودم هم بی احترامی ندیدم. اگر شما دیدی من معذرت می خوام. لینک به مطلب شما هم در مطلب هست اگر نگاه دقیقتر بکنی. بعد دوست عزیز چرا انقدر خشونتبار ! داشتم مطالب وبلاگت رو می خوندم، آرزو کردم ایکاش شرایط اینطوری نبود میشد با هم بشینیم بحث کنیم و جواب بنویسیم. الان خیلی وقت از اون موقع گذشته . فکر می کنم من خیلی از جوونی در اومدن آروم تر می نویسم. تازگیها باور نمی کنی چقدر مطالعه اسلامی دارم! فکرش رو بکن دارم بعد از یک عمر زندگینامه امام ها و سیرت پیغمبر می خونم! در هر صورت هرجا هستی خوش و خرم باشی. کسی رو دیدی باهات مخالف بود یاد این رفیق قدیمی بکن و باهاش راه بیا .
    ارادتمند
  • سپیده موسوی
  • سلام
    اگر در فکر ارتقا سطح درسی و زندگی خودتان هستید به سایت ما سری بزنید.پشیمان نمی شوید.
    لطفا آدرس سایت ما را به دو ستان دانش آموز یا دانشجو یا کنکوری بدهید ما برنامه ای به آنها می دهیم که زندگی شان را متحول کنند.

    موسسه برنامه ریزی و مدیریت زمان کیهان
  • سپیده موسوی
  • سلام
    اگر در فکر ارتقا سطح درسی و زندگی خودتان هستید به سایت ما سری بزنید.پشیمان نمی شوید.
    لطفا آدرس سایت ما را به دو ستان دانش آموز یا دانشجو یا کنکوری بدهید ما برنامه ای به آنها می دهیم که زندگی شان را متحول کنند.

    موسسه برنامه ریزی و مدیریت زمان کیهان
    سلام.
    وبلاگ جالبی دارید. خوشحال میشم اگه به وبلاگ منم سری بزنید.
    ipho.persianblog.ir
    موفق باشید.
    وبلاگتون خیلی قشنگ بود لذت بردیم،اگه میشه یه سری هم به سایت ذهن زیبا بزنید
    http://bmind.ir
    «دوست داشتن، خیلی آن چیزی نیست که تو فکر می‏کنی. خیلی اسرارآمیز است و خیلی از کسانی که در آن بودند هیچ وقت ندانستند در آنند و خیلی از کسانی که درباره آن حرف زدند، فقط حرف زدند...
    دوست داشتن، او را با تمام بدی‏هایش، دوست‏ داشتنی یافتن است. رابطه است چون چیزها نمی‏توانند با هم در ارتباطی عمیق باشند مگر آنکه مثل هم باشند و فقط مثل‏ها می‏توانند همدیگر را دوست داشته باشند..
    دوست داشتن کشش روح است نه کشش‏های نفس و هوس. کشش قلب است نه کوشش‏های پوچ و عبث.
    دوست داشتن، دیگری را داشتن است بدون زنجیر زدن. دیگری را داشتن است در اوج از دست دادن. خوبترین‏ها را برای او خواستن است. حتی اگر خوبترین‏ها، تنها گذاشتن او باشد و حتی اگر واگذاری او به دیگری باشد و حتی اگر مرگ معشوق باشد.
    دوست داشتن معامله نیست اما در بین مردم جز این نیست. ندیدن و یافتن است. محاسبه نیست. دیوانه‏پنداریست. ندانسته خواستن است. تکیه به صورت نیست اتکاء به سیرت است. حبابی گذرا و زود مرگ نیست که تو را در بر گیرد و زود هنگام ترکت کند، قلب تو است که تو آنرا در بر گرفته‏ای اما او بر تو است و تو را با خود خواهد برد.
    دوست داشتن پریدن است آنگاه که توان
    weblog khobi darid

    ارسال نظر

    ارسال نظر آزاد است، اما اگر قبلا در بیان ثبت نام کرده اید می توانید ابتدا وارد شوید.
    شما میتوانید از این تگهای html استفاده کنید:
    <b> یا <strong>، <em> یا <i>، <u>، <strike> یا <s>، <sup>، <sub>، <blockquote>، <code>، <pre>، <hr>، <br>، <p>، <a href="" title="">، <span style="">، <div align="">
    تجدید کد امنیتی